Τετάρτη 26 Ιουνίου 2013

Νάξος και γλυπτική στους αρχαϊκούς χρόνους

 Νάξος και γλυπτική στους αρχαϊκούς χρόνους 


Δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στον τόπο καταγωγής μου...τη Νάξο!!

Η μεγάλη πλαστική που στους αρχαϊκούς χρόνους γεννιέται στην Ελλάδα, εμφανίζει στη Νάξο, για πρώτη φορά, όλα τα στοιχεία του μνημειώδους. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της πλαστικής (ειδώλια) κατά την 3η χιλιετία π. Χ. οδήγησε στην άποψη πως στη Νάξο «γεννήθηκε» η πλαστική. Η αφθονία του  μαρμάρου στο νησί συντέλεσε αναμφίβολα σ’ αυτή την ανάπτυξη. Το σμυρίγλι, αποκλειστικά ναξιακό προϊόν, χρησιμοποιείται για την τελική λείανση των έργων.

Οι Νάξιοι τεχνίτες είναι περιζήτητοι και φαίνονται τόσο πλούσιοι, ώστε να χαρίζουν οι ίδιοι στους θεούς μεγάλα και ασφαλώς πολυδάπανα έργα τους. Αρχαίες πληροφορίες αναφέρονται σε πρωτοπόρες ναξιακές οικογένειες μαρμαροτεχνιτών, όπως στην οικογένεια του Βύζη, του οποίου την υπογραφή έχουμε πάνω σε μαρμάρινα κεραμίδια της Ακρόπολης.
Καθοριστική υπήρξε επίσης η συμβολή της Νάξου στη δημιουργία της μνημειώδους μορφής της ελληνικής αρχιτεκτονικής και ιδιαίτερα της μαρμάρινης ιωνικής. Στο ιερό των Υρίων μπορούμε να παρακολουθήσουμε βήμα προς βήμα, στον ίδιο χώρο, το ένα στρώμα μετά το άλλο, την πορεία από το μονόχωρο ναό (800 π. Χ. περίπου) από ξύλο και πλίνθους, μέχρι τον εκατόμπεδο αρχαϊκό ναό, ιωνικού ρυθμού, που διαθέτει άδυτο (χώρο για μυστηριακή λατρεία), μαρμάρινη πρόσταση (κιονοστοιχία που μνημειοποιεί την είσοδο), μαρμάρινο βωμό και μαρμάρινες κιονοστοιχίες εσωτερικά.

Στο Γύρουλα στο Σαγκρί, ο ολομάρμαρος ναός του Απόλλωνα και της Δήμητρας είναι αρχαϊκός ναός του τύπου του Τελεστηρίου, δηλαδή αφιερωμένος σε μυστηριακές τελετές. Αποτελεί το μοναδικό, καλά σωζόμενο παράδειγμα ενός Τελεστηρίου. Ανήκει στην εποχή του Λύγδαμι (530 π. Χ. περίπου) τυράννου της Νάξου, όπως και ο μεγάλος ναός του Απόλλωνα, στο νησάκι των Παλατιών, στο λιμάνι της Χώρας.  

Δεν λείπουν όμως  και οι πολιτικοί κλυδωνισμοί. Με αφορμή την προσβολή του χρηστού ευγενούς, του Τελεσταγόρα, από άλλους ομοίους του, ξεσπάει η δυσφορία του κόσμου εναντίον των παχέων. Τις ταραχές εκμεταλλεύεται ένας άλλος ευγενής, ο Λύγδαμις, ο οποίος επιβάλλει τυραννίδα και επικρατεί με τη βοήθεια του φίλου του Πεισίστρατου γύρω στο 540 π. Χ. Μετά την ανατροπή του τυράννου από τους Λακεδαιμονίους (524 π. Χ.), ύστερα από μια σύντομη ολιγαρχία, η ναξιακή δημοκρατία αποκρούει το 506 π. Χ. την τετράμηνη πολιορκία του τυράννου της Μιλήτου Αρισταγόρα.


Η Πορτάρα είναι η τεράστια μαρμάρινη πύλη ενός εκατόμπεδου ναού που ξεκίνησε να χτίζεται τον 6ο π.χ. αιώνα πιθανότατα προς τιμήν του θεού Απόλλωνα στη νήσο Νάξο. Στέκεται επιβλητική στο νησάκι "παλάτια" ή νησί του Βάκχου όπως λέγεται διαφορετικά στην αριστερή άκρη του λιμανιού της Νάξου. Σύμφωνα με την μυθολογία, σε αυτό το νησάκι ο Θησέας εγκατέλειψε την Αριάδνη και από εδώ την απήγαγε ο Διόνυσος με την ακολουθία του. Το νησάκι μέχρι το 1919 δεν συνδεόταν με την Νάξο, χρόνια την οποία κατασκευάστηκε ο μίσχος που το συνδέει με το υπόλοιπο νησί.
Τη κατασκευή του ναού ξεκίνησε ο τύραννος Λύγδαμις ο οποίος φιλοδοξούσε να δημιουργήσει έναν ναό παρόμοιο με το ναό του ολυμπίου Διός στην Αθήνα. Ο ναός θεμελιώθηκε γύρω στο 530 π.Χ. ως μια εξαιρετικά φιλόδοξη κατασκευή η οποία όμως τελικά δεν θα ολοκληρωθεί. Το 524 π.Χ. ο Λύγδαμις αποκαθηλώνεται από την εξουσία του από τους Λακεδαιμονίους, τα έργα σταματούν και έτσι ο ναός μένει ημιτελής. Μια πιθανή αιτία που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ η κατασκευή αυτού του Ναού είναι ενδεχομένως ο πόλεμος που ξέσπασε ανάμεσα στη Σάμο και τη Νάξο. Πολύ αργότερα οι χριστιανοί έχτισαν εκκλησία πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού ενώ κατά τη περίοδο της ενετοκρατίας πολλά κομμάτια του ναού χρησιμοποιήθηκαν για το χτίσιμο του κάστρου της Νάξου.


ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΓΛΥΠΤΙΚΗ

Η Βασιλική Ακαδημία Τεχνών του Λονδίνου παρουσιάζει την πρώτη μεγάλης κλίμακας έκθεση, που εξετάζει την Μοντέρνα Γλυπτική Τέχνη του 20ου αιώνα, εδώ και 30 χρόνια. Η έκθεση προσφέρει μία μοναδική οπτική της ανάπτυξης της Γλυπτικής, εξερευνώντας τις έννοιες των όρων «Βρετανική» και «Γλυπτική», φέρνοντας τους μαζί μέσα από μία χρονολογικά στημένη σειρά  έντονα θεματικών παρουσιάσεων, η κάθε μία από τις οποίες κάνει τη δική της οπτική δήλωση.



Εδώ υπάρχει ένα site με μεγάλο φωτογραφικό υλικό που μπορείτε να δείτε: http://s294.photobucket.com/user/xeimwniatikhliakada/slideshow/Modern%20Art/?albumview=slideshow

Κυκλαδικός πολιτισμός και μοντέρνα γλυπτική.


Την Εποχή του Χαλκού δημιουργήθηκε στις Κυκλάδες ένας ιδιαίτερος πολιτισμός. Η ανάπτυξη του πολιτισμού αυτού ευνοήθηκε από την γεωγραφία τους τόπου. Καθώς βρίσκονται στο κέντρο του Αιγαίου, αποτελούν ένα είδος γέφυρας για Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησο, Κρήτη, Μικρά Ασία. Βασικό χαρακτηριστικό είναι ότι δεν αναπτύχθηκε κεντρική εξουσία. Λίγο οι Μινωίτες που ακολούθησαν και κάλυψαν το κενό, λίγο η γεωγραφική πολυδιάσπαση οι κυκλαδικοί οικισμοί έμειναν ανεξάρτητοι διοικητικά ο ένας από τον άλλο.
Από τις Κυκλάδες της εποχής προέρχονται και τα πρώτα μαρμάρινα έργα μνημειακής γλυπτικής στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά ειδώλια γυμνών γυναικών, κυρίως, αλλά και ανδρών. Κυνηγών, μουσικών, πολεμιστών.

Χαρακτηριστικό των αγαλματιδίων αυτών είναι η προσπάθεια απόδοσης των καμπύλων και του σχήματος των σωμάτων και οι λίγες, αλλά χαρακτηριστικές, λεπτομέρειες με σκοπό την δήλωση του φύλου.
Η μοντέρνα γλυπτική θέλοντας να αποτυπώσει το ασαφές της ανθρώπινης ζωής το συγκεχυμένο της ανθρώπινης ύπαρξης, το ρευστό της πραγματικότητας, πέντε χιλιάδες χρόνια μετά, "μιμείται", επανακαλύπτει, φτάνει επαναπροσεγγίζει την κυκλαδική τεχνοτροπία. Και δεν έχει καμία σημασία, αν η κυκλαδική τεχνοτροπία ήταν ένα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια της γλυπτικής να αποδώσει ρεαλιστικά την πραγματικότητα, ενώ σκοπός της μοντέρνας γλυπτικής είναι μια αφαίρεση, ένας είδος επιστροφής στα βασικά στην προσπάθεια της να αποδώσει την βαθύτερη ουσία των πραγμάτων.
Σκοπός της τέχνης, άλλωστε, είναι η ερμηνεία του κόσμου. Όχι όμως για την γνώση (μόνο), αλλά για την απόλαυση.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε το εξής site: http://afterschoolbar.blogspot.gr/2010/09/blog-post_27.html 
Αυτό το βίντεο περιέχει τις δικές μου δημιουργίες!!
Σας το παρουσιάζω με πολλή αγάπη!!


Η επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα
Τα γλυπτά που λείπουν

Η Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα 
Οι εικόνες που παρουσιάζονται εδώ αποτελούν ορισμένα από τα πιο εύγλωττα παραδείγματα των διαμελισμένων Γλυπτών του Παρθενώνα, τα οποία σήμερα βρίσκονται διασπαρμένα κυρίως μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου στο Λονδίνο και του Μουσείου της Ακρόπολης στην Αθήνα. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να θαυμάσει σε εικονική αναπαράσταση συνθέσεις εικόνων από διαμελισμένα Γλυπτά των αετωμάτων, των μετοπών και της ζωφόρου. Τα τμήματα που βρίσκονται στο Λονδίνο αποδίδονται με χρώμα, ενώ ότι είναι στην Αθήνα αποδίδεται λευκό. Οι εικόνες των διαμελισμένων μορφών ενοποιούνται ψηφιακά για να καταδείξουν την αναγκαιότητα της επανένωσης όλων των τμημάτων αυτών των Γλυπτών. Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, που εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο, αποτελούν το 60% περίπου του συνόλου του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα που σώζεται σήμερα. Η ανάγκη για την επανένωση τους με το άλλο 40% περίπου που βρίσκεται στην Αθήνα αποτελεί έναν πολιτιστικό στόχο, ο οποίος επιβάλλεται να ολοκληρωθεί. Θα είναι προς όφελος κάθε επισκέπτη (επιστήμονα ή μη) που επιδιώκει να δει τον Παρθενώνα σε σχέση με το ιστορικό του περιβάλλον.

Η ιστορία του Παρθενώνα 
Το Γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι αυθύπαρκτα έργα τέχνης. Δημιουργήθηκαν ως αρχιτεκτονικά και συμβολικά μέρη του ναού της Αθηνάς, που χτίστηκε τον 5ο αι. π.Χ., στην ακμή της δόξας του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Η σύλληψη της αρχικής ιδέας, υλοποιούμενη με την κατασκευή του κτίσματος, μετουσιώνεται στην ισορροπία διαμέσου της συμμετρίας και μορφοποιείται με το τρίγωνο που σχηματίζουν οι μετόπες, η ζωφόρος και τα αετώματα. Το μνημείο γίνεται πλήρως κατανοητό μόνο με τα Γλυπτά του και τα Γλυπτά αυτά αποκτούν την πραγματική τους εννοιολογική υπόσταση μόνο πλησίον του ναού, στο φυσικό και ιστορικό τους περιβάλλον. Ο Παρθενώνας στέκεται ως κορυφαίο μνημείο εδώ και 2.500 χρόνια και θεωρείται ύψιστο σύμβολο της ελευθερίας της σκέψης, της δημοκρατίας της σκέψης, της φιλοσοφίας, της αρμονίας και της ανωτερότητας. Αποτελεί το αξεπέραστο μνημείο του Δυτικού πολιτισμού. Η ΟΥΝΕΣΚΟ επέλεξε τον Παρθενώνα ως έμβλημα της και συμπεριέλαβε τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης στον κατάλογο με τα μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Τα Γλυπτά του Παρθενώνα 
Από τους 97 σωζόμενους λίθους από τη ζωφόρο του Παρθενώνα, οι 56 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 40 στην Αθήνα. Από τις 64 σωζόμενες μετόπες, οι 48 βρίσκονται στην Αθήνα και οι 15 στο Λονδίνο. Από τις 28 σωζόμενες μορφές των αετωμάτων, οι 19 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 9 στην Αθήνα. Η ζωφόρος του Παρθενώνα θεωρείται ότι απεικονίζει την Πομπή των Παναθηναίων. Οι μετόπες εικονίζουν: στην ανατολική πλευρά τη Γιγαντομαχία, στην δυτική πλευρά την Αμαζονομαχία, στην βόρεια τον Τρωικό Πόλεμο και στην νότια πλευρά τη μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπίθων. Στο ανατολικό αέτωμα αναπαριστάται η γέννηση της Αθηνάς, ενώ στο δυτικό αέτωμα η διαμάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κηδεμονία της Αθήνας. 

Διαδικτυακά μαθήματα γλυπτικής











Σήμερα η γλυπτική χειμάζεται και οι λόγοι δεν είναι τόσο αισθητικοί όσο πολιτικοί. Η τέχνη απαιτεί συγκρούσεις και υπερβάσεις ενώ εμείς διάγουμε την εποχή των συμψηφισμών, της συναλλαγής των μετρίων και της σιωπής των αμνοεριφίων. Ο δημόσιος χώρος φαλκιδεύεται σταθερά και το καλλιτεχνικό δημιούργημα υπακούει στην περιρρέουσα ιδιώτευση. Αντί να συνεγείρει, διακοσμεί. Ήταν όμως πάντα έτσι τα πράγματα; Το βιβλίο αυτό, αν και πρωτόλιο, επιχειρεί κάποιες απαντήσεις. Κι ας μη ξεχνάμε: λαοί που λησμονούν το παρελθόν τους, είναι καταδικασμένοι να το ξαναζήσουν στο μέλλον σαν εφιάλτη.